Gat 1- Gat y Sandy
Roedd y Merched Beca ddal i fod yn anhapus am yr holl bethau oedd yn digwydd yn ystod 1843. Felly penderfynnwyd i ymosod ar y tollborth yn Llanelli sef gat y Sandy ar ol ymosod ar gat y Mermaid yn San Cler.Felly draw a nhw draw i Lanelli gan fod yn barod i ymosod ar y tollborth nesaf. Roedd popeth yn barod ac yr unig peth roedd rhaid iddynt wneud nawr oedd aros nes i’r nos i gyrraedd.
Enw perchenog y gat oedd John Hugh a oedd yn byw ar y tollborth gyda’i gwraig Catherine Hugh a’i plant. Pan cyrraeddwyd y Merched Beca, fe glywodd y teulu y ffenestri a’r drwsau yn cael ei cicio i fewn.Felly fe aeth John i lawr llawr i ddweud wrth y Merched Beca i adael nawr a i pheidio creu dolir o’r plant neu Catherine. A felly fe gadawodd y Merched Beca yn dawel yn meddwl ble bydd yr ymosodiad nesaf.
Gat 2- Gat y Ffwrnes
Ar ol yr ymosodiad yn y Sandy fe penderfynnwyd y Merched Beca i gwrdd yn y Stag(sydd yn tafarn heddiw) i penderfynnu ble i ymosod nesaf ac yn amlwg fe dewison nhw gat y Ffwrnes. Fe aethon nhw yn sydyn draw i’r Ffwrnes. Does dim llawer i dweud am yr ymosodiad yma ond mae rhai yn dweud fe cafwyd yr perchenog yw seithi yn y gwddf.
Heddiw mae plac i’w weld ar ddiwedd stryd hen heol ble ydy’r siop a swyddfa bost.
Gat 3 – Gat Pontarddulais
Yn yr ymosodiad yma roedd dyn wedi clywed sgwrsio gan y Merched Beca a felly fe ddwedodd ef wrth yr heddlu a oedd yn barod i arestio unrhyw un a oedd yn rhan o’r merched Beca. Roedd tri dyn wedi cael ei arestio yn cynnwys Beca’r nos sef Jac Ty Isha. Fe cafon ei anfon i jail yn Awstralia.
Gat 4 – Gat yr Hendy
Ar Fedi’r 23ain fe ymosdwyd gat yr Hendy gan ladd y perchenog – Sarah Willliams. Dyma’r unig ymosodiad i unrhyw un cael ei lladd. Mae pobl yn dweud mae Jac y Crudd o Langennech oedd y Beca a oedd wedi lladd y perchennog. Roedd yr heddlu yno unwaith eto gan fod yn barod iddynt. Felly roedden’t yn disgwyl iddynt ddod drwy heol Fforest ond fe aethon nhw rhyw ffordd arall ac yna ymosod.
Heddiw mae yna blac yn yr Hendy ble oedd y tollborth:
Rydw i yn mwynhau gwneud y blog yma a mae hwn hefyd yn gyfle i chi i fwynhau hanes mor gymaint a fi!!
LikeLike
Merched Beca yw un o hanes fwyaf pwysig o hanes Cymru. Dyma wybodaeth amdano Merched Beca yn Llanelli. Mae o yn anhygoel i weld faint o dollbyrth roedd y Merched Beca wedi ymosod arnynt mewn un lle. Mwynhewch!!
LikeLike
Ma hwn yn diddorol iawn!! Falch i weld rhywun yn ysgrifennu am yr hanes yn y Gymraeg!! Da iawn ti!
LikeLike
Dioclh yn fawr iawn Ceri-ann!! Falch dy fod yn ei hoffi. Maen hefyd yn neis gweld pobl gyda diddordeb mewn hanes!
Cofio darllen fwy o hanes mae’r blog yma gyda. Mae gen i ddarn newydd ar yr Titanic yn dod allan wythnos nesaf felly cofia galw draw i’w ddarllen diolch #ybloghanes 🙂
LikeLike